پهنه‌بندی تأثیر عوامل مدیریتی و بیوفیزیکی بر وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع استان چهارمحال‌و‌بختیاری با رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی

یکی از مهم­ترین عوامل تهدید کنندۀ جنگل­ها و مراتع، آتش­سوزی­های عمدی و غیرعمدی است که در چند سال اخیر منجر به تخریب بخش وسیعی از منابع طبیعی شده است. مطالعه و ارائۀ تدابیر مدیریتی می­تواند نقش کنترل کننده­ای برای مقابله با این بحران ایفا کند. مطالعۀ حاضر، جهت شناسایی و ارزیابی مهم­ترین فاکتورهای تاًثیرگذار بر مهار آتش­سوزی و شناسایی مناطق با ضریب خطر آتش­سوزی بالا طراحی گردید. برای این منظور، رابطۀ بین3 گروه عوامل انسانی (انگیزشی)، عوامل بیوفیزیکی، عوامل تجهیزات و امکانات مشتمل بر 26 متغیر (متغیرهای مستقل) بر تعداد وقوع آتش­سوزی­های رخ داده (متغیر وابسته) در دهستان­های استان چهارمحال و بختیاری مورد بررسی قرار گرفت. از روش رگرسیون وزن­دار فضایی (GWR) برای تهیۀ نقشۀ پهنه­بندی تعداد آتش­سوزی­های رخ داده، طی سال­های 1386 تا 1392و تعیین ارتباط آن با متغیرهای مستقل استفاده گردید. نتایج نشان داد از بین 26 متغیر مورد بررسی، تعداد 6 متغیر شامل میزان حقوق دریافتی ماهیانه (61/0R=- و 08/8VIF=)، تعداد نیروی محافظ (56/0R=- و 81/10VIF=)، تعداد پاسگاه حفاظتی (54/0R=- و 2/2VIF=)، متوسط سن افراد محافظ (53/0R= و 71/9 VIF=)، متوسط شیب عرصه­های طبیعی (50/0R= و 99/8 VIF=)، تعداد پرسنل افتخاری (42/0R=- و 11/15 VIF=) به ترتیب دارای بیشترین تأثیرگذاری بر روی تعداد آتش­سوزی­های رخ داده بودند. در نهایت طبق نقشۀ­ پهنه­بندی ترسیم شدۀ دهستان­های وردنجان، میزدج علیا، پشت­کوه اردل و ارمند دارای بیشترین خطرپذیری و دهستان میانکوه موگویی و منج دارای کمترین خطرپذیری از نظر تعداد حریق­های رخ داده بودند.